Tweet
.
Kishkindha Kaanda - Sarga 36
In this Sarga, Lakshmaṇa accepts the explanation of Tārā and softens. Sugreeva, feeling comfortable, responds to Lakshmaṇa. He explains how much he is indebted to Rāma for the favor done by him. He praises Rāma’s strength and says that Rāma could take the life of Rāvaṇa by himself, and his own role is merely to assist him. Then he asks for forgiveness for anything he has done overstepping his boundary.
The pleased Lakshmaṇa praises Sugreeva for his gratitude and adherence to Dharma. He says Rāma would feel well supported with Sugreeva helping him. He urges Sugreeva to start immediately along with him to go to Rāma and console him. He asks for the forgiveness of Sugreeva for the harsh words he spoke earlier.
4.36.1 இத்யுக்தஸ்தாரயா வாக்யம்
ப்ரஸ்ரிதம் தர்மஸம்ஹிதம் ।
ம்ருதுஸ்வபாவஸ்ஸௌமித்ரி:
ப்ரதிஜக்ராஹ தத்வச: ॥
ityuktastārayā vākyam
praṡritaṃ dharmasaṃhitam ।
mṛdusvabhāvassaumitriḥ
pratijagrāha tadvacaḥ ॥
Sowmitri’s softened heart accepted the
respectful explanation of Tārā
that was very much in line with Dharma.
4.36.2 தஸ்மிந்ப்ரதிக்ருஹீதே து
வாக்யே ஹரிகணேஸ்வர: ।
லக்ஷ்மணாத்ஸுமஹத்த்ராஸம்
வஸ்த்ரம் க்லிந்நமிவாத்யஜத் ॥
tasminpratigṛhītē tu
vākyē harigaṇēṡvaraḥ ।
lakṣmaṇātsumahattrāsam
vastraṃ klinnamivātyajat ॥
With that explanation accepted,
the lord of hordes of Vānaras
cast aside the fear caused by Lakshmaṇa’s rage,
as one would clothes that became wet.
4.36.3 தத: கண்டகதம் மால்யம்
சித்ரம் பஹுகுணம் மஹத் ।
சிச்சேத விமதஸ்சாஸீத்
ஸுக்ரீவோ வாநரேஸ்வர: ॥
tataḥ kaṇṭhagataṃ mālyam
citraṃ bahuguṇaṃ mahat ।
cicchēda vimadaṡcāsīt
sugrīvō vānarēṡvaraḥ ॥
Then Sugreeva, the lord of Vānaras,
pulled to pieces the lovely, exquisite,
garland of various hues, casting off the insobriety.
4.36.4 ஸ லக்ஷ்மணம் பீமபலம்
ஸர்வவாநரஸத்தம: ।
அப்ரவீத்ப்ரஸ்ரிதம் வாக்யம்
ஸுக்ரீவஸ்ஸம்ப்ரஹர்ஷயந் ॥
sa lakṣmaṇaṃ bhīmabalam
sarvavānarasattamaḥ ।
abravītpraṡritaṃ vākyam
sugrīvassampraharṣayan ॥
And Sugreeva, the best among all Vānaras,
said these words with all deference
to Lakshmaṇa of terrific strength, making him happy:
4.36.5 ப்ரணஷ்டா ஸ்ரீஸ்ச கீர்திஸ்ச
கபிராஜ்யம் ச ஸாஸ்வதம் ।
ராமப்ரஸாதாத்ஸௌமித்ரே
புநஸ்சாப்தமிதம் மயா ॥
praṇaṣṭā ṡrīṡca kīrtiṡca
kapirājyaṃ ca ṡāṡvatam ।
rāmaprasādātsaumitrē
punaṡcāptamidaṃ mayā ॥
O Sowmitri! I regained this wealth,
stature and the eternal kingdom of Vānaras
because of Rāma’s grace!
4.36.6 கஸ்ஸக்தஸ்தஸ்ய தேவஸ்ய
க்யாதஸ்ய ஸ்வேந கர்மணா ।
தாத்ருஸம் ப்ரதிகுர்வீத
அம்ஸேவாபி ந்ருபாத்மஜ ॥
kaṡṡaktastasya dēvasya
khyātasya svēna karmaṇā ।
tādṛṡam pratikurvīta
aṃṡēvāpi nṛpātmaja ॥
O prince! Who will be able to repay
even a portion of the favor he, the lord,
widely reputed for his extraordinary deeds, did?
4.36.7 ஸீதாம் ப்ராப்ஸ்யதி தர்மாத்மா
வதிஷ்யதி ச ராவணம் ।
ஸஹாயமாத்ரேண மயா
ராகவஸ்ஸ்வேந தேஜஸா ॥
sītāṃ prāpsyati dharmātmā
vadhiṣyati ca rāvaṇam ।
sahāyamātrēṇa mayā
rāghavassvēna tējasā ॥
Rāghava, the Dharmātma, employing his own power
will kill Rāvaṇa and regain Seetā!
I will be nothing but of mere assistance.
4.36.8 ஸஹாயக்ருத்யம் கிம் தஸ்ய
யேந ஸப்த மஹாத்ருமா: ।
ஸைலஸ்ச வஸுதா சைவ
பாணேநைகேந தாரிதா: ॥
sahāyakṛtyaṃ kiṃ tasya
yēna sapta mahādrumāḥ ।
ṡailaṡca vasudhā caiva
bāṇēnaikēna dāritāḥ ॥
What kind of assistance can be given to one
who tore apart seven Sala trees, a mountain
and the earth itself with a single arrow?
4.36.9 தநுர்விஷ்பாரயாணஸ்ய
யஸ்ய ஸப்தேந லக்ஷ்மண ।
ஸஸைலா கம்பிதா பூமி:
ஸஹாயை: கிம் நு தஸ்ய வை ॥
dhanurviṣphārayāṇasya
yasya ṡabdēna lakṣmaṇa ।
saṡailā kampitā bhūmiḥ
sahāyaiḥ kiṃ nu tasya vai ॥
Why would he need any assistance,
O Lakshmaṇa, the twanging of whose bow
shook the earth along with its mountains ?
4.36.10 அநுயாத்ராம் நரேந்த்ரஸ்ய
கரிஷ்யேऽஹம் நரர்ஷப ।
கச்சதோ ராவணம் ஹந்தும்
வைரிணம் ஸபுரஸ்ஸரம் ॥
anuyātrāṃ narēndrasya
kariṣyē'haṃ nararṣabha ।
gacchatō rāvaṇaṃ hantum
vairiṇaṃ sapurassaram ॥
O bull among men! All I can do is to just follow,
as the lord of men goes ahead with his retainers
to kill the enemy, Rāvaṇa.
4.36.11 யதி கிஞ்சிததிக்ராந்தம்
விஸ்வாஸாத்ப்ரணயேந வா ।
ப்ரேஷ்யஸ்ய க்ஷமிதவ்யம் மே
ந கஸ்சிந்நாபராத்யதி ॥
yadi kiñcidatikrāntam
viṡvāsātpraṇayēna vā ।
prēṣyasya kṣamitavyaṃ mē
na kaṡcinnāparādhyati ॥
If I, your humble servant, have
overstepped my boundary because of
friendship or because of confidence,
may I be forgiven; to err is human!
4.36.12 இதி தஸ்ய ப்ருவாணஸ்ய
ஸுக்ரீவஸ்ய மஹாத்மந: ।
அபவல்லக்ஷ்மண: ப்ரீத:
ப்ரேம்ணா சேதமுவாச ஹ ॥
iti tasya bruvāṇasya
sugrīvasya mahātmanaḥ ।
abhavallakṣmaṇaḥ prītaḥ
prēmṇā cēdamuvāca ha ॥
With Mahātma Sugreeva saying this,
Lakshmaṇa became very pleased and
he said this with affection:
4.36.13 ஸர்வதா ஹி மம ப்ராதா
ஸநாதோ வாநரேஸ்வர ।
த்வயா நாதேந ஸுக்ரீவ
ப்ரஸ்ரிதேந விஸேஷத: ॥
sarvathā hi mama bhrātā
sanāthō vānarēṡvara ।
tvayā nāthēna sugrīva
praṡritēna viṡēṣataḥ ॥
O Sugreeva! O lord of Vānaras!
With you being there to protect him,
especially in such a humble manner,
my brother has all the protection he could wish for.
4.36.14 யஸ்தே ப்ரபாவஸ்ஸுக்ரீவ
யச்ச தே ஸௌசமார்ஜவம் ।
அர்ஹஸ்த்வம் கபிராஜ்யஸ்ய
ஸ்ரியம் போக்துமநுத்தமாம் ॥
yastē prabhāvassugrīva
yacca tē ṡaucamārjavam ।
arhastvaṃ kapirājyasya
ṡriyaṃ bhōktumanuttamām ॥
O Sugreeva! With your prowess, purity and
straightforwardness, you surely deserve to enjoy
the unequaled luxury of the Vānara kingdom!
4.36.15 ஸஹாயேந து ஸுக்ரீவ
த்வயா ராம: ப்ரதாபவாந் ।
வதிஷ்யதி ரணே ஸத்ரூந்
அசிராந்நாத்ர ஸம்ஸய: ॥
sahāyēna tu sugrīva
tvayā rāmaḥ pratāpavān ।
vadhiṣyati raṇē ṡatrūn
acirānnātra saṃṡayaḥ ॥
Rāma, the valorous one, O Sugreeva,
will kill the enemy in a fight with your help,
not before it is too long, without a doubt.
4.36.16 தர்மஜ்ஞஸ்ய க்ருதஜ்ஞஸ்ய
ஸங்க்ராமேஷ்வநிவர்திந: ।
உபபந்நம் ச யுக்தம் ச
ஸுக்ரீவ தவ பாஷிதம் ॥
dharmajñasya kṛtajñasya
saṅgrāmēṣvanivartinaḥ ।
upapannaṃ ca yuktaṃ ca
sugrīva tava bhāṣitam ॥
O Sugreeva! The words you spoke
are meaningful and befit a grateful
and Dharma-knowing person like you,
who never turned your back in a fight!
4.36.17 தோஷஜ்ஞஸ்ஸதி ஸாமர்த்யே
கோऽந்யோ பாஷிதுமர்ஹதி ।
வர்ஜயித்வா மம ஜ்யேஷ்டம்
த்வாம் ச வாநரஸத்தம ॥
dōṣajñassati sāmarthyē
kō'nyō bhāṣitumarhati ।
varjayitvā mama jyēṣṭham
tvāṃ ca vānarasattama ॥
No other person, except you and my brother,
being as capable as you are,
would ever confess to their own faults.
4.36.18 ஸத்ருஸஸ்சாஸி ராமஸ்ய
விக்ரமேண பலேந ச ।
ஸஹாயோ தைவதைர்தத்த:
சிராய ஹரிபுங்கவ ॥
sadṛṡaṡcāsi rāmasya
vikramēṇa balēna ca ।
sahāyō daivatairdattaḥ
cirāya haripuṅgava ॥
You, O bull among Vānaras,
an equal of Rāma in prowess and strength,
are a god-sent help, after a long time.
4.36.19 கிம் து ஸீக்ரமிதோ வீர
நிஷ்க்ரம த்வம் மயா ஸஹ ।
ஸாந்த்வயஸ்வ வயஸ்யம் ச
பார்யாஹரணகர்ஸிதம் ॥
kiṃ tu ṡīghramitō vīra
niṣkrama tvaṃ mayā saha ।
sāntvayasva vayasyaṃ ca
bhāryāharaṇakarṡitam ॥
You should, O Veera, start from here immediately,
to console your friend who is burnt out
by the grief of the abduction of his wife.
4.36.20 யச்ச ஸோகாபிபூதஸ்ய
ஸ்ருத்வா ராமஸ்ய பாஷிதம் ।
மயா த்வம் பருஷாண்யுக்த:
தத் க்ஷமஸ்வ ஸகே மம ॥
yacca ṡōkābhibhūtasya
ṡrutvā rāmasya bhāṣitam ।
mayā tvaṃ paruṣāṇyuktaḥ
tat kṣamasva sakhē mama ॥
Please forgive, my friend,
my language that you found harsh,
which resulted from my hearing the words
Rāma uttered under the stress of grief.
இத்யார்ஷே வால்மீகீயே
ஸ்ரீமத்ராமாயணே ஆதிகாவ்யே
கிஷ்கிந்தாகாண்டே ஷட்த்ரிம்ஸஸ்ஸர்க: ॥
ityārṣē vālmīkīyē
ṡrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē
kiṣkindhākāṇḍē ṣaṭtriṃṡassargaḥ ॥
Thus concludes the thirty sixth Sarga
in Kishkindhā Kāṇḍa of the glorious Rāmāyaṇa,
the first ever poem of humankind,
composed by Maharshi Vālmeeki.